Trutnowy (Trutenau)

Trutnowy - wieś w gminie Cedry Wielkie w powiecie gdańskim w województwie pomorskim. Pierwsza wzmianka o istnieniu wsi pochodzi z 1308 roku, kiedy to Władysław Łokietek nadał ją synom kasztelana gdańskiego Unisława - Jakubowi kasztelanowi tczewskiemu i Janowi podkomorzemu tczewskiemu. W roku 1310 wieś przeszła na własność komturii gdańskiej Zakonu Krzyżackiego. W latach 1454-1793 i 1807-1814 stanowiła własność miasta Gdańska, a w latach 1793-1807 i 1814-1919 - własność skarbu pruskiego. Pierwotny plan wsi - ulicówka. Pierwotna funkcja - wieś kmieca.

Najważniejsze zabytki:
1) Kościół parafialny p.w. Św. Piotra i Pawła, wzmiankowany w 1334 r, gotycki, orientowany. W latach 1580-1945 ewangelicki, z prawem patronatu miasta Gdańska. Od 1946 r. rzymskokatolicki. Kościół jest usytuowany w środku wsi.
2) Plebania barokowa, pochodząca z 1728 roku, remontowana w latach 1978-79. Zbudowana na planie prostokąta, parterowa z podpiwniczeniem. Zachowany pierwotny układ wnętrza.
3) Dom mieszkalny zbudowany w 1848 r. parterowy z piętrem na dachu. Budynek o konstrukcji zrębowej, dach mansardowy z lukarnami. Drzwi frontowe klasycystyczne. Wnętrze przebudowane.
4) Dom podcieniowy zbudowany w 1720 roku dla Georga Basenera przez Petera Lettahn. Remontowany w latach 1933-34 i w 1958 r. Od początku lat 80 XX w. własność prywatna. Budynek wsparty jest on na ośmiu słupach z dekoracyjnymi mieczami. Piętro i dwa szczyty mają konstrukcję szkieletową o ozdobnym układzie belek. Zachował się pierwotny układ wnętrza z wielką sienią i piętrową galerią oraz liczne barokowe detale wyposażenia wnętrza.
 
Źródła:
1) Barbara Ról, Iwona Strzelecka: Katalog Zabytków Sztuki, Województwo Gdańskie, Pruszcz Gdański i okolice, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986.
2) Bogna Lipińska, Żuławy Wiślane - ochrona i kształtowanie zabytkowego krajobrazu, Gdańsk 2011.

---